Een van de kritiekpunten op de psychiatrie is dat het is ontwikkeld vanuit een medisch model en teveel de nadruk heeft gelegd op de pathologie. De humanistische psychologie heeft getracht dit te corrigeren maar gezegd kan worden dat een psychologie van gezondheid en talent nog niet erg van de grond is gekomen. Aan de groeiende getallen ‘uitbehandelde' patiënten die toch nog steeds op zoek zijn naar genezing, en waar de ‘kwakzalver' het steeds drukker mee krijgt, valt af te lezen dat de segregatie van anatomie, fysiologie, psychologie en spiritualiteit niet tot de genezing leidt die gezocht wordt.
De Geneeskunde, een formidabele politieke macht, moet trouwens oppassen geen utopisch-fascistoïde beweging te worden. Doodgaan is in heel veel gevallen toch echt de gezondste oplossing. Met de heksenjacht op alles dat niet is voorgeschreven door Dokter Gezondheid zie ik binnenkort een gezondheidsgestapo ontstaan die onze gangen bewaakt en over het heil van ons lichaam waakt, zoals godsdiensten over het heil van onze ziel waakten. In de eeuw die we achter ons hebben gelaten hebben we totalitaire structuren zien ontstaan die het heil van ‘het volk' op een wel heel brutale manier hebben opgelegd. Deze structuren lijken het afgelegd te hebben maar zelfoverschatting en machtswellust zijn estafettestokjes die van hand tot hand gaan.
En had ik in Vijf al niet vastgesteld dat de ontwikkeling van al die ego's een snelkookpan is voor kleine en grote conflicten? Iedereen kan zich slechts de eigen waarheid voorstellen, eigen waarheid die altijd dichterbij is dan al die andere waarheden. Het hemd dat nader is dan de rok. Dood laat ons geen keuze. Niets is hygiënischer dan een mooi gebleekt bot. Dood als omweg naar leven is niet alleen een sjamanistisch uitgangspunt maar vooral ook een weg naar kennis en evenwicht waarmee alle problemen die ik me voor kan stellen tot even zovele uitdagingen worden getransformeerd.
‘Je hebt een gevoel van ondergang nodig om de begeestering te vinden die nodig is om die gevoelens om te zetten in een vernieuwende toekomstagenda', hoor ik iemand zojuist op de radio zeggen. Een engel kan zich heel wel als een Engel der Wrake manifesteren; en als dat gebeurt is het tijd de eigen waarheid eens goed onder het vergrootglas te houden. Democratie is niet perse beter dan verfoeilijke totalitaire systemen; ook al denken democraten dat democratie het laatste woord is in onze gang naar groter EENHEID. Dat zeg ik niet omdat ik tegen democratie ben, maar wel omdat ik arrogantie bespeur in de manier waarop rijke, democratische, westerse landen met andere afwijkende, ideologische waarden omgaat. De verlichting begint pas wanneer we al die ideologieën kunnen begraven en ons handelen baseren op de ervaring van EENHEID. Leve de botten en de knekels. Leve de relativering, die ongetwijfeld een geschenk is van Gematigdheid. Laat de man met de zeis maar grijnzen; dat houdt me in beweging.
Wie Vier beschouwt als het getal van gemanifesteerde Geest en Vijf als een ontsnapping aan de idee dat Geest beter is dan Materie, of andersom, moet tevreden zijn met de gedachte dat die ongrijpbare Geest zich grijpbaar heeft gemaakt in de materie, in ons vlees.
Ik voel er voor te voelen wat ik voel. Uiteindelijk is die registratie van gevoel mijn 14, mijn antwoord op de eenzijdigheid van de één of de ander, van geest of van lichaam. Ik wil niet gestuurd worden door fantomen, net zo min als ik gestuurd wil worden door welk fenomeen dan ook. Mijn ontwikkeling zal op de ervaring van mijn gevoel gebaseerd zijn, of het zal een schijnontwikkeling zijn, moeilijk te onderscheiden van een marionet die de touwtjes niet kent waar hij aan hangt en die zijn bewegingen dicteert.
Als ik de idee van boemerang verbindt met de idee van reïncarnatie begin ik te geloven dat we veel voorzichtiger moeten zijn met onze schoten op of voor de boeg. Akasha vergeet niets en herinnert ons aan onze bijdragen aan de scheuring van de wereld. Wie niet wil leren moet maar voelen. En zo slaat de boemerang in op plaatsen waar je ze juist niet hebben wil.
Het midden hier mag niet beperkt worden tot een of andere politieke of ideologische positie. Het midden gaat over het centrum, het hart en dus over de essentie, dan wel dat magische punt van oorsprong dat het vierkant zoekt bloot te leggen in de cirkel. Daar waar het midden resultaat is van bemiddeling zie ik de hand van Gematigdheid. Bemiddeling doet de behoefte aan het gooien van bommen afnemen.
Ontsnapping aan essentie schrijft het scenario voor van onze beschaving die volgens Steinbeck ontsnapping biedt aan allen die moeite hebben met het leven. Beschaving wordt ook cultuur genoemd. De ruimste betekenis van cultuur is: alles wat door menselijk handelen is bedacht en/of gemaakt, oftewel alles wat we kennen, de `ongerepte` natuur uitgesloten, maar die verkeert dan ook in doodsnood.. Of cultuur uiteindelijk slechts een omweg is naar een natuurlijke, holistische spiritualiteit, of een spiegellabyrint is waar al onze schijnbaar ‘zinloze' bewegingen inzicht bieden in persoonlijke angst, moed of welke eigenschap dan ook; het maakt niet uit. Voor de etymoloog gaat cultuur over het vruchtbare gebruik dat we maken van de grond waar we op staan.
Hoe we essentie ook proberen te benaderen het blijft een moeilijk meetbare grootheid, maar dat geldt voor alle kwaliteiten, dynamisch of statisch. Wie weet wat liefde werkelijk is? Of lafheid? Of zedeloosheid? Ik zou mezelf door en door moeten kennen om daar iets zinnigs over te berde kunnen brengen. Zonder introspectie, zonder vergelijking of omweg valt daar ook weinig over te zeggen. En zelfs met alle vergelijking in de wereld kunnen geen wetenschappelijke of bindende conclusies getrokken worden. Lafheid kan alleen maar laf zijn, maar soms wordt laf gedrag juist toegeschreven aan een goede werking van het gezonde verstand. Gewoon een overlevingsinstinct.
Wie de tijd neemt de ‘hier en nu werkelijkheid' op zich in te laten werken komt op het spoor van de transcenderende elementen in dit proces. Materie verwijst naar de oorsprong van materie, en zo drijft materie ons naar haar geestelijke komaf, want oorsprong is noch dit, noch dat. Het is een EENHEID die het loutere verstand niet aankan.
14 is in haar werking niet spectaculair. Het is het leven zelf dat als representant van het onbewuste de energie bevat die zoveel richtingen tegelijk uit wil. De fantomen die zichtbaar worden in mijn interactie met de lieflijke en wrede ‘werkelijkheid' mogen de gestalte aannemen van duivel of engel; in werkelijkheid zijn het openbaringsmomenten waarin een sluier wordt weggenomen en ik een grotere, holistische ‘werkelijkheid' ervaar waarin egodeeltjes zich gedragen als deeltjes in een quantummechanische opstelling. Het ene moment meten we de duivel, het andere een engel, en zonder een diploma in gevorderde fantoomkunde valt er geen zinnig woord te zeggen over hetgeen me nu weer drijft.
Zoals engelen, maar ook duivels, aantrekkingskracht uitoefenen, zo ook gaat er verleiding uit van het getal Vier. Eigenlijk doet die kracht niet onder voor de aantrekking die Vier voelt voor het centrale punt van de cirkel, die tenslotte ook de eigen kern is. Vier is een getal met massa en massa wordt, al of niet terecht geassocieerd met zwaartekracht, aantrekkingskracht dan wel magnetisme. Onze relatie met werkelijkheid zoals we die ervaren is dubbelzinnig. Aanpassing bleek op gespannen voet te staan met de noodzaak de eigen kwaliteiten te ontdekken en te ontwikkelen. Hier heeft Vier de NUL nodig om zichzelf te overstijgen. Een Nul waarvan het centrale punt niets dan omloop of omweg ziet.
Mezelf overstijgen! In verhalen over antizwaartekracht kom ik regelmatig de gyroscoop tegen. Deze draaiende beweging die we ook kennen van dansende derwisjen creëert een overgangstoestand waarin de conditionering van een bepaalde staat van bewustzijn wordt ontbonden. Vijf bleek een ontsnapping te zijn aan de druk van het collectief; een belangrijke stap op de weg naar individualiteit, een beweging die inhoud gaf aan de idee van transcendentie.
Alleen al de bewustwording van ideeën als afhankelijkheid en onafhankelijkheid creëert gewaarwordingen en herinneringen die verder reiken dan wat een ‘normaal' bewustzijn zich als ruimte waant. Wat in de Geest ontstaat moet werkelijkheid worden. Als er geen theorie voorhanden is voor het bestaan van antizwaartekracht, hetgeen trouwens nog maar de vraag is, dan mag alleen de behoefte eraan, ofwel de aanwezigheid ervan in onze geest, als een profetische energie beschouwd worden. Laat antizwaartekracht verbannen zijn naar het domein van fantasten en ufologen; de transcenderende tendensen in de VIJF die VEERTIEN is, laten geen twijfel aan het uiteindelijke gelijk van de fantast en het ongelijk van de behoudende wetenschapper. Ook hier moeten collectief geaccepteerde noties het afleggen tegen de originaliteit van het onaangepaste- ofwel van het speelse denken. Wishful thinking trouwens is wat mij betreft een onvoldoend onderzocht terrein. Ikzelf wens mij met enige regelmaat een miljoen toe. Dat heeft nog niets opgeleverd, maar ik ben nog maar een beginnend student.
Geloof het of niet, de echte ontdekkers in de wetenschap waren vaak wezensvreemde persoonlijkheden die anekdotisch gesproken nauwelijks in staat waren hun eigen gat af te vegen. Zeer experimenteel ingestelde individuen staan voor dezelfde opdracht als hun minder risicozoekende broeders en zusters; er moet gemengd worden. Omdat bij grondige menging de extremen niet buitengesloten kunnen worden moet het speelse, anarchistische karakter van spel met de veel pompeuzer, autoritaire energieën van het establishment toch maar de vredespijp roken en spreken over nu en de toekomst. Kool en geit zullen hier gespaard moeten worden.
‘Goat' in mijn etymologisch woordenboek associeert met ‘spelen' en ‘cabbage' met het ‘hoofd' Ik wist dit niet voor ik ‘kool en geit' als beeld gebruikte. Alweer een aanwijzing voor het bestaan van een engel die zweeft boven het laagland van mijn beperktheden. In 14, in het vinden van de balans, gaat het om de overstijging van weerstand en zwaartekracht die wat mij betreft bovenmenselijke dimensies hebben. Gematigdheid zoekt daarvoor de beste condities. Zwaarlijvigheid en alles wat ons op de grond houdt moet vanuit dit perspectief aangepakt worden.
Ik begin nu te beseffen dat de VIJF die VEERTIEN is niet alleen de ontwikkeling van de persoonlijkheid op het oog heeft maar ook die van een bovenpersoonlijkheid. Het was mijn persoonlijkheid die me aanzette tot begeerte, angst, lafheid en al die andere zogenaamd onbedoelde eigenaardigheden. Ik fantaseer me een lichtende Engel in wier armen ik ten hemel stijg. En de Tarot gebiedt me dan te zeggen dat dat is wat ik óók ben: een Engel. Let dus maar goed op. Hier spreekt een Engel!
Vijf is de antizwaartekracht die elk dogma, elke opvattingen van de werkelijkheid net zo grondig sloopt als we gewend zijn van de stille wereld van lijken, wormen en bacteriën. Vijf zet zich af tegen alles dat mij vast wil houden, verzet zich tegen alles dat mij laat zeggen: ‘ik kan het niet' en ‘ik wil het niet'. De aanwijzing dat er betere werkelijkheden mogelijk zijn dan die ik ken moet wel van Vijf komen. Misschien moet ik de omwegen die ik in de materialiteit van 14 opmerkte wel ‘voorbereidingen' noemen. Heel veel van wat ik doe is in feite gericht op ontsnapping aan de pijn van een slecht geweten, aan het niet willen zien van de Engel.
Zonde of sonde; de weg kwijt zijn is vooral een nadeel voor hen die dat niet willen toegeven. De Tarot, een aangename wandeling door velden en bossen, langs rivieren en oceanen, een leerproces, een God die zichzelf in zijn schepping wil leren kennen. Dat die tocht ook langs afgronden voert en mij beproeft met dorst, honger en kou doet mij hopen dat de avonturier in mij nog springlevend is.
Het mengproces als een op de kern gerichte activiteit kan het niet stellen zonder uitschakeling van de logica zoals we die kennen. Want wat moet ik me nu helemaal voorstellen bij een menging van Water en Vuur. Warm water lukt nog wel maar een waterig vuurtje zal voor een gemiddelde student een lastige zijn. Zonder hallucinatie, poëzie, sprookje of een vleugje quantummechanica komen we daar niet uit.
Logica is de wetenschap die zich met de formele regels van het denken bezighoudt (van Dale). In het mengproces waar ik naar kijk komen die regels in de lucht te hangen. Formaliteit en conditionering nemen geen deel in het leren kennen van onszelf, erger nog, ze werken dit proces uit al hun macht tegen.
Vormen, samenhangen, aandoeningen zijn in een voortdurende staat van beweging en verandering. En daar houden we niet zo van. Voor een opgeruimd mens is voortdurende verandering niets dan chaos.
Het denken is een psychisch proces dat mensen in staat stelt om een abstract model van de wereld te vormen om op die manier effectief met doelen, plannen en wensen om te kunnen gaan. Gelijksoortige concepten en processen zijn: cognitie , gedachte , ervaring , gevoel , bewustzijn , idee en verbeelding (Wikipedia).
Een vraag die zich hier aandient is: Wat zijn denken en logica waard als dieren lang voor de Tsunami de wijk hebben genomen, en wij logische denkers massaal worden uitgeroeid door een ongecontroleerde menging van water en aarde.
De eenzijdigheid in de beoordeling van logisch denken is toch vooral ook een poging geweest grotere controle te krijgen over onze habitat. De feiten laten zich echter weinig gelegen liggen aan onze intellectuele vooroordelen en blijven aandringen op erkenning. Voorkennis hebben van bepaalde gebeurtenissen impliceert andere bronnen van informatie dan die we aan de hand van beperkte en kunstmatige regeltjes hebben aangenomen. Voorbarigheid heeft ons er toe gebracht de natuurlijke intuïtie zoals die nog bestond bij nobele wilden uit te roeien Voor, na, opzij, van onderen en van boven zijn omwegen die we niet wensten. Dat we daarmee de weg naar onze oorspronkelijkheid blokkeerden heeft geleerdheid helaas over het hoofd gezien.
Maar toch; wij matigen onszelf in onmatigheid. Overmaat en zwaarlijvigheid of gewichtigheid en aanmatiging creëren wallen die het schip keren. De matiging die we vermijden plant zich onder de oppervlakte voort in matiging die ons wordt opgelegd. Dat er in concentratie en beperking staten van bewustzijn zijn te winnen die meerwaarde geven aan de opvattingen die we over leven en dood hebben, is de simpele uitkomst van ervaring.
Aan het eind van dit hoofdstuk vraag ik me af of ik de essentie van 14 begrepen heb. Deze twijfel schrikt me niet af. Grotere geesten hebben hun ontzag voor 14 toegegeven. De menger die ik ben moet gebruik maken van alles dat hem is overkomen; een geweldig complex aan herinneringen. Hoe helderder mijn herinnering hoe beter ik die kan inmetselen in de tempel van mijn individualiteit.
Herinnering, net als een spiegelbeeld, vertraagt en aldus heb ik misschien toch iets van 14 begrepen. Dit is een kaart voor iedereen die middels yoga, bio-energetica of meditatie de condities van lichaam en geest met elkaar in evenwicht tracht te brengen. Beheersing is de zwakte en de kracht van Gematigdheid. Het na te streven ontspant niet; het niet na te streven levert ook weinig op. Vandaar die tussen- of omwegen. Ervaring opdoen in de vier verschillende elementen en die ervaringen met elkaar in relatie en in evenwicht brengen; dat doet de Engel verschijnen.
Binnen een wereldbeeld waar irrationaliteit, en dus ook reïncarnatie en karma, onderdeel van mogen uitmaken staan bepaalde graden van lediging en ontspanning contact toe met Akasha en dus met de herinneringen die het zelfbeeld aan moeten vullen. Uiteindelijk zal wellicht alles tot herinnering -, alles tot bewustzijn komen. Als toegangspoort tot het onbewuste is 14 als de Aleph in de gelijknamige verhalenbundel van Borges. In dat éne punt waar ruimte en tijd niet meer beperken maar juist openen. Hoe psychedelisch moet ik zijn om me dat voor te kunnen stellen? De toegang tot Akasha komt met schittering; niet alleen een visueel hoogstandje maar een eigenschap van alles en iedereen; een eigenschap die ons doet uitroepen: ‘Schitterend!'
De opkomst van het hippiedom wordt beschreven in Lancelot's ‘God in het gelaat zien'. Deze psychedelische doorbraak zal onomkeerbaar blijken te zijn. Het establishment doet er alles aan om deze verlichting ongedaan te maken. Farmacie, regeringen en talloze reactionaire burgerlobby's spannen zich in opkomende individualiteit te knevelen. Het volgende hoofdstuk kan ons er van bewust maken dat dit satanische inspanningen zijn.
Ik noteer in het jaar 2008: Een wereldwijde (financiële) crisis reflecteert de innerlijke crisis in elk van ons. We kunnen de problemen proberen af te schuiven op de globalisering, op een te snelle ontwikkeling van voorheen derde wereld landen, op de migratie van steeds grotere groepen, op de eindigheid van delfstoffen - of op de overexploitatie van zeeën, regenwoudgebieden en landbouwgronden; al deze zorgen vertellen me toch vooral dat we op te grote voet leven.
Teveel is de achterkant van te weinig. We missen iets. De ontwikkeling van DERDE wereldlanden mag als aanwijzing dienen voor een andere relatie met de natuur. De uitdaging hierin is natuur en spiritualiteit of lichaam en geest weer als een eenheid te zien. Als natuur de gemanifesteerde godheid is dan moet het mogelijk zijn in elk detail van de schepping het gelaat van God te herkennen. Quantummechanica ondersteunt deze animistische notie.
Psychedelische middelen dienen menig mens als blikopener op een veel wonderbaarlijker, veel rijkere, werkelijkheid dan ons toegestaan werd te zien. De strijd van morgen gaat niet alleen over decentralisatie van onze energieopwekking en distributie; het gaat om de decentralisatie van moreel gezag. Niet alleen ‘baas' in eigen buik, maar nu vooral ook ‘baas in eigen geest'.
De geest mag dan een en al schittering en opwinding zijn; het incarnatieproces zelf is de matiging die 14 aan een mensenkind oplegt. Mensen worden geacht rationele beslissingen te nemen, maar Geest verzet zich daar tegen. Onze ratio is te beperkt voor die waaier van mogelijkheden die ons gegeven is.
En als troost voor alle ongematigden en zondaars mag gezegd worden dat het in 14 niet zo zeer gaat om schuld en boete maar om vallen en opstaan. De sereniteit waar ik al zo lang naar zoek herken ik in de mildheid en wijsheid die mijn vergrijzing aan mij oplegt. We hebben geen keuze. Evolutie volgt haar eigen noodzaak. Terugkijkende op wat ik geleerd heb zie ik nu dat Gematigdheid en de omwegen die ze bepleit al voor mij uitgespeld werd in de opmerking: ‘Tel tot 10 alvorens te reageren wanneer je boos of opgewonden bent'. Wat Gematigdheid betreft begint als alles ‘in de geest', en de menger is bezig uit te vinden dat de inhoud van die geest al onze werkelijkheden dicteert. We zijn goden in het diepst van onze gedachten.
De noodzaak het ego of het beeld dat we van onszelf hebben te relativeren gaat wat dat betreft echt voor de hoofdprijs, en dat vind ik in 14 dan toch wel weer een mooie paradox. Een verstandige aanwijzing, of wat daar voor door moet gaan, voor opvoeders, dominees en politici. Gematigdheid kan niet afgedwongen worden. Probeer het en je komt er achter dat dat slechts leidt tot leugen, achterbaksheid, hypocrisie, criminaliteit - en nog wat van dat ongerief.
Gematigdheid komt van binnen uit en is het resultaat van langdurige en vaak ongebreidelde onmatigheid. Wie daar ziek van is geworden maar nog niet toe is aan de omslag doet er verstandig aan zijn of haar Engel aan te spreken. Want het wonder in 14 is niet minder dan de ontsnapping aan collectiviteit in een eerste manifestatie van het IK.
Wat we in 14 zien is dat het kwantitatieve uiteindelijk toch het kwalitatieve voortbrengt. Ik leerde eerst rekenen, daarna begon ik me pas vragen te stellen over het hoe en waarom van een EEN en een VIER. De transformerende ruimte die 14 is, is lastig te begrijpen omdat we in de ontwikkeling van het denken losser zijn komen te staan van herinnering, waarmee onze natuurlijke, dierlijke, plantaardige of minerale overlevingsinstincten onbereikbaar zijn geworden.
Waar meesterschap toont zich in de beperking, wordt wel beweerd. ‘Nee', zegt mijn intuïtie, ‘de ware kunst ligt in de herinnering', herinnering aan alles dat ooit onder de drempel weg is geveegd. 14, net als 7, is een getal van gestage evolutie. Concentratie is een vorm van zelfbeheersing. Zoals ik begon met een verwijzing naar het calvinisme zo kom ik er niet onder uit thans af te sluiten met een pleidooi voor concentratie.
‘Instant satisfaction', lijkt de korte weg naar geluk te zijn. Eerder heb ik bedacht dat er omwegen bestaan die heel wat korter zijn en dus sneller naar het doel leiden. Cultuur is een omweg die uiteindelijk haar oorsprong moet erkennen en aanwenden, en die oorsprong heeft vele namen, maar ‘natuur' hoort daar zeker bij.
Ik vermoed dat het nauwkeuriger is te zeggen dat vertraging hier leidt tot versnelling elders, net als bij een ballon die hier ingedrukt ergens anders opbolt, of voor hen die praktisch zijn ingesteld als een stuwdam die door regulering van de waterstroom schone energie opwekt waarmee we onze racecultuur in stand kunnen houden.
Uiteindelijk kan ik Gematigdheid vooral ook als een advies beschouwen niet te vlug te leven, vaker stil te staan bij hetgeen me overkomt en daar betekenis aan geven. Eigenlijk verbaas ik me nu over de klakkeloosheid waarmee ik heb aangenomen dat 14 ingewikkeld is. En natuurlijk, omdat ik dat geloofde was het ook zo. Puur positief gesproken is het het gewicht van de schepping die remt, en is het zware magma en aarde die onze mooiste kristallen verbergt. Schitterende bedachtzaamheid!
Als de lezer dit soort evolutionaire condities voor zich ziet zoals ik die nu zie, gaat er door die lezer een rilling van ontzag.
Joachim Bunders
