Gezien de geladenheid van het begrip ‘eenzaamheid' bevindt menig modern kluizenaar zich thans binnen instituties of - bij afbraak van de verzorgingsstaat - in kartonnen dozen op de roosters van de ondergrondse. In die zin is het onderscheid tussen Kluizenaar en Fool niet altijd even duidelijk. Dat geldt eigenlijk voor alle getallen en zeker voor die, die uit de Drie voortkomen.

9 is ook 18, de Maan, en voor zover we vaststellen dat de Maan telkens weer door allerlei fasen gaat, lijkt het voor de hand te liggen dat ook wat wij waanzin noemen echt onderdeel uitmaakt van ons ontwikkelingsproces. Dat uitsluitend af te doen als een ziekte vormt geen bijdrage aan een beter begrip of een positieve afwikkeling van deze fasen.

Negen is de geestelijke eenzaamheid van iemand die nog geen afstand kan doen van zijn persoonlijkheid maar zich daar wel ten zeerste door belemmerd voelt. De organische Acht deed me geloven dat als iedereen maar wat voor zichzelf aanklooit het organisme gedoemd is te sterven.

Er uit te stappen en niet meer meedoen kan makkelijk ontaarden in een confrontatie waar het eigen ik zich teweer stelt tegen alle andere ikken.

Om dit soort confrontatie te voorkomen kan het nee toegepast worden in de vorm van onthouding. Uiterlijke afstand kan er mooi demonstratief uitzien; het gaat natuurlijk om innerlijke afstand, of liever innerlijke integriteit. Twijfel aan- of kritiek op de buitenwereld hoeft niet altijd uitgesproken te worden. De wijze zal juist in zijn zwijgen en in het stellen van vragen licht werpen op de onmogelijke tegenspraak waarin het collectieve denken verkeert. De Negen uit zich niet in argumenten maar in bewustzijn. Zijnde het drukste kind in de klas en daarbuiten, werd ik op een goede dag aangesproken door een Broeder van Liefde die me influisterde: ‘Stille wateren hebben diepe gronden'. Dat ik me dit nog steeds herinner illustreert de kracht van de wijsheid.

In mijn pieken heb ik door mijn grijze sluier heen een glimp opgevangen van een stralende werkelijkheid. Ik verbaas me er dan over dat zo weinigen onder ons deze hogere energie tot manifestatie brengen. Bij nader inzien echter mag ik me daar dan eigenlijk ook wel weer over verheugen. Tot nu toe hebben zelfverklaarde ingewijden en utopisten meer narigheid dan welzijn gebracht.

Dat die kleine egovernietigende lichtflitsen de weg wijzen die we individuatie noemen mag voor de lezer geen verrassing meer zijn, maar onderstreept wel de dualiteit waar ik in verkeer. Natuurlijk wil ik hier, nu en altijd de schoonheid en balans die ik in mijn hallucinaties heb gezien vasthouden; de condities toe te laten waaronder dit mogelijk is stuiten echter op verzet. Ik houd me zo stevig vast aan al die dingen die ik nodig heb om ‘gelukkig' te zijn, ook dus aan herinneringen van mijn zogenaamde lichtervaringen, dat er geen opening is voor voortgang en uitbreiding van mijn gedroomde werkelijkheid. Het stroomt er niet uit en dus stroomt het er niet in. Loslaten of relativeren is een kunst op zich.

Alleen maar te denken aan drugs of rock & roll als verslavingen die mij vasthouden, doet tekort aan de subtiliteit van de cocon die me gevangen houdt. In de behoefte een verklaring te hebben voor de creatie van het al, of voor mijn bestaan daarin, dragen alle hypothesen die ik bewezen acht bij aan de onvrijheid open te staan voor een werkelijkheid die zich maar op een beperkte wijze meedeelt via de bekende zintuigen en logische ordening. Creationisme of evolutie, socialist of liberaal; zodra ik daar keuzes in maak, gedraag ik me als de oorspronkelijke Fool, maar dan zonder de vrijheid me in welke afgrond dan ook te werpen. Thomas Covenant moest zijn ongeloof volgen en perfectioneren om op een ander niveau God te kunnen zijn.

Piek'ervaringen zijn machtige ingrepen vanuit het onbewuste om het gevestigde bewustzijn te relativeren, maar geven evenmin als onze autoritaire axioma's of theorieën uitsluitsel over de aard van het ‘zijn'. Het ‘zijn' lijkt alleen maar bereikt te kunnen worden door simpelweg te ‘zijn'. Het is grappig te zien hoe zeer mensen zich druk kunnen maken over hetgeen al of niet gezond is voor het lichaam en hoe weinig wanneer het gaat over de geest.

De bagger waarin wij ons wentelen vertelt ons maar weinig over straling of energie die deze bagger tot manifestatie heeft gebracht. Zelfkennis, en daar staat de Kluizenaar voor, is net als een piek'ervaring, onderdeel van het openbaringsproces die via mij tot manifestatie gebracht wil worden in de wereld.; Daarin heb ik niets anders dan mijn eigen benen om op te staan. Dat kan niet in club verband. De club kan mij mogelijk inspireren; openbaring is het resultaat van een ontmoeting tussen het openbare- en het verborgen deel van mijzelf.

De kluizenaar moet leefregels aannemen die passen bij de risico's van het reizen door gevaarlijk terrein. Doet hij dat niet dan geef ik geen cent voor zijn overleving. Het ontvangen van wetten op de top van de berg maakt deel uit van onze mythologie, is een noodzaak die voortkomt uit archetype.

Vanwege de wederkerigheid tussen hoogte en diepte eisen de op de top ontvangen geboden toepassing in het dal. Ook Mozes moest na zijn onderonsje met God gewoon weer terug naar de laagvlakte. Oprichting van een hermitage of een klein kloostertje voor gelijkgestemden werd niet als alternatief aangeboden.

Of we het nu ‘zo boven zo beneden' noemen, of dat we ons meer op ons gemak voelen in de ‘de navolging van Christus', inspanningen om op aarde de wil van de vader (het hogere bewustzijn) te doen geschieden zoals in de hemel, is essentieel voor hetgeen ik de Kluizenaar toedicht.

Traditie kent zijn beperkingen. We dienen de boodschappen van onze evolutieve toekomst in eigen huis tot leven te brengen. Dat we daarbij risico's lopen en onbegrepen door het leven gaan is de normale conditie voor bergbeklimmers wier transcendentale nijgingen, vooral als het mis gaat, worden toegeschreven aan doodsdrift en aan gebrek aan verantwoordelijkheid ten aanzien van eventuele achterblijvende vrouw en kinderen. Aan 9 zien we echter nog steeds dat stukje navelstreng hangen. In Negen is er nog steeds afhankelijkheid, en in de noodzaak om daar los van te komen worden soms vreemde oplossingen bedacht.

Juist in Negen, net als in de topsport, is de behoefte aan verzorging groot. Van kloosters mag aangenomen worden dat ze vooral ook aantrekkingskracht uitoefenen op mensen die het moeilijk vinden zelfzorg in minder gestructureerde omgevingen vorm te geven.

‘Als we de bedelnap niet vullen hoe blijft die kluizenaar dan in leven?' Dat is voor mij een vraag, voor de Kluizenaar, mag ik hopen, een weet. De verzorgingsstaat als idee te onderzoeken in het licht van de Kluizenaar is nog niet zo een gek idee, lijkt me.

Of het nu om kazernes, kloosters, gevangenissen of psychiatrische inrichtingen gaat; de prijs die je gewoonlijk voor deelname aan dit soort culturen betaalt is het afzien van je seksualiteit. In zoverre seksualiteit een exponent is van de menselijke creativiteit, komen we daarmee ook buiten de ontwikkeling van de eigen creativiteit te staan. Rite en vlucht in een beperking van het volle leven is dan te verkiezen boven alle akeligheden van die volte.

Als je middels institutionalisering met je rug naar de chaos van het leven gaat staan moet je daar wel wat voor over hebben! Het offer hier is niet te groot. De latente wens te excarneren, of althans zo min mogelijk te incarneren is in veel gevallen groter dan we ons hebben voorgesteld. Het celibaat doet ook enigszins denken aan het ontwijken van aids, en wat de Kluizenaar betreft is hier een mooie symboliek te vinden, vooral als we het begrip aids via ‘aid' in verband brengen met alle ontwikkelingshulp die we op elkaar loslaten maar niet op onszelf.

Op een van het lineaire losgemaakte manier van denken kan ik me voorstellen dat een teveel aan beïnvloeding een vorm is van aids, een ziekte waar onze samenlevingen al veel langer aan lijden dan waar patholoog of viroloog rekening mee houden.

Was 6 een eerste poging ‘ja' te zeggen; in 9 houden we het voor gezien. Ervaring van de 9 mag zich in onze tijd verheugen in toenemende populariteit. Drugsgebruik, trance, belangstelling voor meditatieve technieken en de vergroting van afstand in de persoonlijke relaties tonen dit aan. In wezen illustreert dit het besef en de onrust van een naderend einde. 9 is het laatste getal in een cyclus. !0 = 1 + 0 = 1; gewoon terug bij af.

Heel veel van de zaken waar we het mee eens waren en waar wij als mens en als cultuur zo van geprofiteerd hebben bleken de voorwaarden geschapen te hebben voor een naderend einde.

Tolerantie is in 9 een belangrijke deugd. De ontkenning van traditie strekt zich niet zelden uit tot ontkenning van het eigen persoonlijke verhaal. Wat we gegeten hebben dient echter verteerd te worden; te doen alsof we niet gegeten hebben is niet gunstig voor het verteringsproces. De tipjes van de sluier die in 9 voor me zijn opgelicht maken vooral ook duidelijk dat ik veel fouten heb gemaakt, en dat ik nog steeds veel fouten maak. In mijn reactie op dat deel van mezelf dat ik niet kan accepteren omdat het moreel inferieur is, heb ik mijzelf veroordeeld, vervloekt zelfs. Als ik wanhoop dan gaat het steeds weer over mijn eigen falen, mijn eigen immoraliteit.

Omdat ik geen zin heb in een permanent depressieve staat met een daarop toegespitste pillenconsumptie, moet ik die harde veroordeling van mezelf omzetten in iets waarmee te leven valt. Mildheid en wijsheid zijn onontbeerlijk dan om dat heerlijke idee van compassie ook op mezelf toe te passen. Relativering of zeggen “niemand is perfect', helpt ook.

Onzekerheid is de grootste dreiging voor een bergbeklimmer. De onverzettelijkheid van de berg contrasteert met mijn eigen wankelmoedigheid. Om daar aan te ontsnappen is het gebabbel over verruimde staten van bewustzijn, visioenen, engelen en andere occulte pracht en praal nogal contraproductief. Wankelmoedigheid of visioen; wat ze gemeen hebben is dat ze niet bijdragen aan de voeling met de grond waar ik op sta, met het fundament dat mijn bestaan draagt.

De berg of de rots is ook een symbool van opgestapelde herinnering en dus van onze diepste intuïties. Die berg te beklimmen is een logische ontwikkeling in 8 waar de aandacht gevestigd wordt op hetgeen in het Oosten karma wordt genoemd. Om het zelf te leren kennen moet de herinnering aan het voorbestaan uitgebreid worden. Zij die hun ‘roots' zoeken of geïnteresseerd zijn in de heraldische familie boom geven daar al of niet bewust inhoud aan. Regressie therapie heeft om de zelfde redenen aan populariteit gewonnen.

De manier waarop ik mijn fantasie gebruik bepaalt de manier waarop mijn binnenwereld zich manifesteert. Een negatief zelfbeeld bevolkt mijn binnenwereld met demonen die mij behoorlijk kunnen terroriseren.

Penetratie in de hogere sferen kan alleen maar goed gaan wanneer ik onverschrokken, opgewekt en goed uitgerust ben. De innerlijke chemie van willen, denken, voelen en lust is de grondslag van alle voor- en achteruitgang in mijn betrekkingen tot mijzelf en de wereld. Daar greep op te krijgen zal blijken een stuk interessanter te zijn dan mijn diploma of getuigschrift van geschiktheid voor de ‘ratrace'.

Ongelukkigerwijs kunnen inspiraties op een verkeerd niveau worden geïnterpreteerd en vervolgens toegepast. Helse uitvindingen en de rationalisaties van de filosofie zijn de resultaten van angst, ego en dominantie.

Een actueel voorbeeld daarvan zijn de liberale genieën die het vermarkten van van alles en nog wat dat oorspronkelijk voortkwam uit de inspanningen van solidariteit baseerden op de nobele gedachte van vrijheid en gelijkheid. Deze verhaspeling - die tevens een ontkenning is van de uitkomsten van de Franse revolutie waar vrijheid werd gekoppeld aan de geest, gelijkheid aan de wet en broederschap (lees: solidariteit) aan de economie – is zonder twijfel bezig nieuwe bloedbaden voor te bereiden. De kruik gaat tenslotte te water tot die barst. Ophouden met herverdeling van inkomen, toestaan dat de kloof tussen rijk en arm steeds groter wordt leidt tot afnemende consumptie, tot uitbreiding van criminaliteit en uiteindelijk tot economische en politieke stagnatie binnen de staat.

Hoe ook, het resultaat ziet er steeds meer uit als een hutspot van gretigheid, genadeloze competitie en het recht van de sterkste, en wordt vooral door een groeiend leger van buitengeslotenen ervaren als een levensbedreigende mix. De dokter moet ondernemer worden en de gemeentelijke sociale dienst moet met afnemende budgetten de eigen broek ophouden. De terugtredende overheid neemt het langere termijn denken uit de zorg voor mens en milieu. De beurs, dat weet zelfs de ongeschoolde die ik ben, stelt echter heel andere eisen dan moreel ontwikkeld bestuur.dat het ‘algemeen' belang dient.

Ook hier is tolerantie geboden. De opwaartse beweging in Negen zou niet mogelijk zijn geweest zonder de druk en vervolgens de pijn van het collectieve bewustzijn.

Net als in de baarmoeder komt er een moment dat we niet langer meer welkom zijn in dat overeengekomen bewustzijn. In de gang van Negen zit vaak een zeer onvrijwillig element. Om de eigen wijsheid aan te boren plaatsen we ons zo ver buiten de geaccepteerde realiteit, ofwel buiten de consensus die daar over is bereikt, dat er welhaast een afwijking, noem het een psycho- of sociopathie, voor nodig is om deze breuk tot stand te kunnen brengen.

9 is als een lasso of een strik die door het oude- ofwel door het collectief gevormde bewustzijn om het beginnende individuele bewustzijn geworpen wordt. Wanneer je een stap doet in de richting van het eigen kleine lichtje bestaat er een goede kans dat familie en kennissenkring aan je gaat trekken en duwen om je behoeden. Je spreekt hun taal niet meer, je dient hen niet meer, je ontkent hun aanspraken. En dat wordt niet zomaar gepikt. Het zijn de laatste restjes van de navelstreng die in Negen nog voor aanzienlijke regressies kunnen zorgen.

Het zien van de dingen zoals ze werkelijk zijn is geen eenvoudige zaak. Misschien is het lichtje van de Kluizenaar daarom zo bescheiden. Kijk niet te hard. Teveel ambitie in deze fase leidt tot verblinding of tot waanbeelden. Openstaan voor een meer briljante werkelijkheid is iets anders dan het willen en moeten dat in consumptiekringen zo goed ontwikkeld is.

5 + 4 = 9

Het nee van 5 dat nu positief kan uitgroeien tot een heel nieuw begin moet beveiligd worden met de discipline, standvastigheid en regelmaat van 4. De ontkenning in Negen is volgens mijn etymologische verkenningen een tegen het ‘kennen' aan gaan liggen. Wij kunnen niet zijn wat wij niet kennen. Negen daarom is het getal van de filosofie, een liefde die enigszins gedoofd is in een te grote, een te eenzijdige aandacht voor de buitenwereld, dan wel voor wetenschap, taalspel of methode.

Maar deze liefde kan weer aangewakkerd worden wanneer we ons op grotere realiteiten richten. Grotere realiteiten die bereikbaar zijn in het zo binnen zo buiten. Bewustzijnsverruiming daarbij mag niet alleen resultaat zijn maar zou reeds in het stellen van de hypothese een rol moeten spelen. Uiteindelijk is de onderzoeker het onderzochte. Of die verruiming bereikt wordt door meditatie of psychedelische drugs is een kwestie van voorkeur of constitutie; doormodderen op de wegen die zijn ingeslagen doet het verlangen naar kennis, laat staan gnosis, verschrompelen tot wanhoop en bevordert het ontstaan van geestelijke aandoeningen, waarvan depressie de meest verbreide is..

Het afzien van zekerheden, van het hebben van aanspraken op de (sociaal democratische) welwillendheid van de omgeving, loopt gelijk op met een ontrolling, een ontspanning in de geestelijke binnenwereld. Uiteindelijk verleent deze ontspanning ons het voorrecht te mogen schouwen in het heilige der heiligen. Hoe belangrijk dit schouwen is, onderzoeken we in het 10de Arcanum, het Wiel, waar de grote Boeddhistische leegte om duiding vraagt.

9 is een getal voor evenwichtige mensen. Voor de meeste dalbewoners is het een angstscenario. Het scheren langs afgronden, het spel met de dood en de verschrikkingen van de extreme klimatologische en atmosferische condities; dat zijn geen inhouden die we associëren met een consumptieve vakantie, met een set van aangename en voorspelbare genoegens.

De kern van de angst zit hem in de wetenschap dat in Negen het eigen oordeel de enige reisgids is. Dan liever een hulpeloos bestaan ergens achter de geraniums en de centrale verwarming. Ook daar echter ben ik niet veilig voor het toeslaan van de gekkigheid die mijn ervaring van realiteit plotseling op zijn kop kan zetten. Waanzin komt meer voor dan menigeen denkt.

Het dwangmatige gedrag dat hierbij optreedt is een dramatisch verkeerde uitwerking van die grote behoefte aan innerlijke discipline waar in 9 om gevraagd wordt. Hier geldt het ontwikkelingsadagium dat ontwikkeling van hart en hand, maar ook van de zintuigen, zoals die in creatieve expressie gestalte krijgt, een heilzame bijdrage leveren aan integratie in de veranderde bewustzijnsruimte. In Negen gaat het om het vinden en uitwerken van de eigen identiteit, om het mengen van bewustzijn met onbewustzijn, zonder daarbij te verongelukken. Wie denkt dat dat een zacht eitje is moet het zelf maar eens proberen.