Mijn geest kan een lege cirkel onmiddellijk uitleggen als een zon, een sfeer, een open oog, een Nul, een wiel, de opening van een tunnel of een rekenkundige- en geniale buitenissigheid; en in deze onmiddellijkheid kunnen al deze verschillende beelden imploderen tot een ander soort bewustzijn.

Hoe meer de associatieve staat van bewustzijn de plaats inneemt van het analytische bewustzijn ‘waar tijd en ruimte altijd bepalende bestanddelen zijn van elk object', hoe meer de relativiteit van juist deze bestanddelen wordt ervaren.

In een vrij droombewustzijn, in de Nul zelf, zijn tijd en ruimte geen coördinaten meer. De vrijheid waar velen van dromen is wellicht een ander ding dan die waarvoor zo bloedig gevochten wordt. Maar met een taboe op de Nul is het moeilijk te zien hoe we de innerlijke programmering van deze potentie kunnen laten samenwerken met de toepassingen die de bekende orde heeft voortgebracht.

“Tijd, ruimte, grenzen en kanonnen”, zijn dat materialisaties van “verlangen, schoonheid, groei en heldendom”?

Wat daar ook het antwoord op moge zijn, duidelijk is dat blootstelling aan teveel onbewust materiaal tot krankzinnigheid aan toe kan ontregelen. Mogelijk hebben we een taboe nodig als waakhond tegen de lichtzinnigen die denken even vlug tot verlichting te komen.

Je moet de hoge energie van verlichting door je heen kunnen laten gaan; anders blaas je jezelf maar op.

De zon te zien als een Nul-ding.

De Nul die ik ben is een zon, is een wiel, is een heerlijk gevoel van warmte en beweging. Mijn sfeer in mijn uitspansel, een kosmische univers(al)iteit die ik me op abstract niveau eigen probeer te maken door te zeggen; “Ik ben een Nul”.

In die innerlijke universiteit is de zon de kern, de intellectuele, emotionele, materiele en spirituele autoriteit, het projectiepunt dat de cirkel die ik ben laat bestaan. Maar de kern is voorwaarde voor het bestaan van de cirkel en de gedachte dat ik een creatie ben van mezelf, een koekje van eigen deeg, lijkt op het nemen van een loopje met het gezonde verstand zelf en verwart me dermate dat ik er eerst nog maar eens een kopje koffie bij neem.

Ik begrijp nu wel waarom een helder denkend- en rationeel georiënteerd medeburger niet zo gediend is van orakels en de vermenging van twee zulke verschillende soorten van bewustzijn. Realiteit rechts, fantasie links en als je voor een dubbeltje geboren bent word je nooit een kwartje. Wil je meedoen in deze wereld dan kun je links en rechts maar beter overlaten aan de splinterpartijen en proberen zo onzichtbaar mogelijk te blijven in de polder van het compromis, in het centrum van de macht, ofwel in de schoot van het collectief.

Isoleren wij de kern van de cirkel dan ontstaan er dwaasheden als diploma's die doen geloven dat afgestudeerdheid meerwaarde oplevert. Maar wat af is is dood, daar ontsnapt ook afgestudeerdheid niet aan, en zo zien we met een taboe op Dood de Dood niet uit ons bestaan verdwijnen.

Op grond van deze dode vormen worden imposante inkomensverschillen gerechtvaardigd tussen de manager van een paspoortenfabriek en een bevriend linnenstrijkstertje in een bordeel te Nuku Alofa op Tonga Tapu.

Hoe heeft ooit iemand zich kunnen voorstellen dat de huidige welvaartsverschillen harmonische ontwikkeling op onze aardbol bevorderen? Echter, heel grote getallen beseffen zelden hoe ze aan hun omvang zijn gekomen. Ze danken hun gesternte en missen de nul.

Redelijkheid gebiedt wel te zeggen dat het moeilijker is om een paspoort te manage'en dan lakens te strijken. Hoewel de ontwikkeling van zo een moeilijk paspoort wordt uiteindelijk toch overgelaten aan technici wier c.a.o. in de regel ook niet op b.m.w. niveau ligt.

Als mijn groeiende concentratie op de Nul mij iets wil zeggen dan is het misschien wel niet te veel notitie te nemen van een rationaliteit die de grondslag heet te zijn van mijn handelingen of van het handelen van de democratische instituties die ik dien en die mij van dienst zijn.

Niet dat ik veel verwacht van dit voornemen. Het me vrolijk maken over de irrationaliteit in de mijn en dijn-sfeer vormt al sinds jaar en dag een behaaglijk rookgordijn tegen andere-,  vaak moeilijker hanteerbare emoties.

Ik zie echter ook dat wanneer het gaat om de beoordeling van autoriteit, integriteit of meesterschap ik dit soort problemen niet mag blijven projecteren op het functioneren van de omgeving. Ik ben de Nul, de projectie van iets meesterlijks. Problemen die zich voordoen op de weg naar grotere vereenzelviging met dit soort meesterschap zijn mijn privé-uitdagingen. De weg te gaan is de obstakels leren kennen die mij gescheiden houden van de sluier en het versluierde waarover ik hier enigszins zit te fantaseren.

De zon kan dit pad verlichten. Zonder goed licht kan de zoeker makkelijk verdwalen in de dikke duisternis van het onbewuste.

Optimisme tegen de klippen op heeft mij wel het verwijt opgeleverd me als een dwaas te gedragen.

Ik mag dan volgens de kalender geen puber meer zijn, vooralsnog geloof ik niet dat ratio, wetenschappelijke vooruitgang of ‘high tech' de lijkbezorgers zijn van een ouder-, magischer wereldbeeld. Wereldbeelden verdwijnen niet wanneer zij ten onder gaan. Zij zijn slechts onder. Voor de duur van hun onzichtbaarheid kan ik hun eigenschappen bestuderen in de invloed die ze hebben op het bewuste deel van mijn werkelijkheid.

Als je niets weet mag je alles voor waar aannemen. En meer redelijk geschoolde lezers zullen voor lief moeten nemen dat ik mijn Magische verlangens niet zal onderdrukken. Ik wil ze hun rechtmatige plaats geven in de begoochelingen die ik verwacht wanneer ik uit deze warme schoot geperst wordt en me met al die zogenaamde realiteiten ga bezig houden. De Zon, de Maan, de Sterren, één Wereld. Een cirkel. Een omhelzing. Ik weet niet wie ik ben. Ik weet niet wat weten is of wat het is dat ik weten wil.

Cirkelredeneringen. Als dit, als dat, maar helaas, dus maar niet, maar toch.. als...

Het niet proberen om mislukking te voorkomen. Voor eeuwig gelijk te hebben met dat wat ik weet, met mijn niets.

Ook al ben ik een cirkel, ‘ik wil allround zijn'. Niets is niet genoeg. Ik hunker naar iets dat meer is dan niets, mijn heil ligt beslist buiten mijn cirkel.. Omdat ik niet weet wat dat iets is moet ik er rekening mee houden dat alles voor onderzoek in aanmerking komt, ook het onbekende en dus het gevaarlijke.

Er zit spanning in de Nul. De kern die haar cirkel zoekt om er aan te kunnen ontsnappen, of tenminste grenzen te verleggen. De cirkel die op zoek is naar haar kern.

Is er nog iets wat ik niet durf, zonder goed te weten waarom?  Mijn fantasieën mogen slaan als een tang op een varken; als ik verzuim ze in mijn ervaring te brengen zal ik nooit weten of ze de energie waard waren die mijn fantasie-klier er in stak.

OK in de Dwaas mag dan wel de afwezigheid van een moreel systeem verondersteld worden, dat wil niet zeggen dat een Dwaas in incarnatie niet gedwongen wordt om waarden toe te kennen aan de eigen incarnatie, en de realiteiten daarin. Meer is meer dan minder en best is meer dan beter.

Zoiets. Waarden! Maar als ik de waarden moet aannemen van de omgeving waarin ik op het punt sta geboren te worden dan blijf ik liever zitten waar ik zit en verroer me niet. Die warme schoot is zo beroerd nog niet. En dan begrijp ik dat collectieve moraliteit iets anders is dan het vinden van de eigen innerlijke waarden die ik niet ken omdat ik ze nog niet beproefd heb.

Wij worden geboren en in de ervaring gesmeten, een slachthuis voor infantiele illusies en na elke doodsteek weten we weer iets meer over ons zelf.

Ik ben een Dwaas, een onnoembare potentie. Daar waar ik de Dwaas ervaar, ervaar ik een energie die blindheid transformeert tot (helder) zien. Aan de hand van de Dwaas is mijn leven een reis van het onbewuste naar het bewuste en omgekeerd een reis van het bewuste naar het onbewuste.

Alle overige getallen, eveneens Nul-abstracties, zijn uitdrukkingen van de processen die een rol spelen in dit bewustzijnsproces.

Vanaf nu wil ik trouwens het Engelse woord Fool gebruiken. Zot, dwaas, idioot; geen van deze klankbeelden hebben dat zachte en toch knallende geluid dat de Fool tot zo een ongewone persoonlijkheid maakt.

Al op de oudst bekende Tarotkaarten wordt de Nul verbonden met de Fool. Omdat er geen orthodoxie behoort te bestaan in de geest van een vrij onderzoeker, hoeft ook niet zonder meer aangenomen te worden dat Fool en Nul een paar vormen die voor eeuwig, en voor alle situaties en voor elke student de ideale voertuigen zijn tot bewustzijnsverruiming.

Ieder individu heeft zijn eigen context, de eigen cirkel. Andere Fools in andere individuen, in andere contexten of tradities herkennen zich pas wanneer ze te maken krijgen met een Os, met de kleur Geel, met het zwarte gat; met de Geest van de Ether, met een wiskundige genialiteit met het Elfde Pad in de levensboom of met begin of eind; allemaal associaties die vanuit de traditie mogelijk zijn.

Als je echter niets van traditie weet en meer van voetballen houdt, en de bal lijkt een effectiever zinnebeeld te zijn voor Nul, dan heb je het onbekende tóch een gezicht gegeven: het geschopt worden, de vliegende vrijheid in de lucht, de onzachte landingen, en weer een schop, au, nee, ja, goal! De keuze van het Beeld is contextgevoelig, en ik moet er op voorbereid zijn mijn terminologie aan te passen naarmate er uniek eigen voorkeuren of inzichten in het spel zijn. Spelen heet iets anders te zijn dan werken. Vrijen iets anders dan neuken. Vrijheid iets anders dan verantwoordelijkheid. Iedereen maakt daar eigen keuzen in, overeenkomstig spraak, gewoonte, milieu en ervaring. 

Het is niet moeilijk te begrijpen waarom het harde schoppen tegen een bal zoveel enthousiasme teweeg brengt. In Spanje zijn het de stier zijn ballen die getrapt worden of in dit geval aan de degen geregen. Alles wat met Nul of de Fool te maken heeft is in wezen taboe. Spelen hoort eigenlijk werken te zijn. Door voetbal zo goed te betalen ontdoen we ons van de scherpste kantjes van een schuldgevoel. Het is nu niet meer alleen maar een spelletje. Het gejoel en geschreeuw is een oud gebruik dat was bedoeld om boze geesten te verschrikken. Kleine kinderen hanteren deze techniek veelvuldig, en hoewel ze daar hoop ik meestal geen schoppen voor ontvangen; geprezen worden ze er zeker niet voor.

Jij denkt dat ik waardeloos ben. Dat ik niets ben. Jij speelt me je eigen Nul toe. Ik pas niet binnen jouw functionele- en dus beperkte schema. Maar de Nul is ook moeilijk te plaatsten. Een plus Nul = Een.

Een min  Nul = Een.

De Nul achter een ervaring verbindt het resultaat van die ervaring met een andere betekenis, hetgeen nieuwe dimensies in beeld brengt. Dat wijsheid na de ervaring als mosterd wordt gezien na de maaltijd laat zich raden. Op mijn rapport stond nooit een cijfer voor wijsheid. En dat is maar goed ook. Erkende wijsheid verandert voor je er erg in hebt in ego'gelazer en ideologie.

Nul als bal stuitert in alle richtingen en doet het beter in de roulette dan als bouwsteen voor onze wetten, beschavingen en versterkingen.

Hoe gereglementeerd, hoe hygiënisch, hoe verzorgend of onderdrukkend de samenleving ook moge zijn, Fools blijven als paddestoelen uit de grond opschieten en zijn niet makkelijk uit te roeien.

Ingevolge zijn paddestoelennatuur is de Fool niet slechts een zwamneus, maar experimenteert ook, al of niet in inrichtingsverband, met drugs. Enerzijds om andere staten van bewustzijn te stimuleren, anderzijds om zich daar ook weer zo stevig mogelijk voor af te sluiten.

De interesses van de Fool liggen op het vlak van metafysica, in het fantastische, in magie en in verloren en nog niet gevonden beschavingen. De Fool is zo toegewijd aan dat andere bewustzijn dat hij Dood zoekt en vindt in al zijn omzwervingen. Aan werkelijkheden laat hij zich niet veel gelegen liggen. Hij onderwerpt zich niet graag aan iets nuttigs, en al zeker niet aan arbeid; hij dost zich graag uit als landloper, als Indiaan in oorlogskleuren of als inwoner van een concentratiekamp. Punks manifesteren  zich met hanenkammen die nauwelijks afwijken van de middeleeuwse zotskappen.

De Fool moet in de gaten gehouden worden. Hij heeft geen gevoel voor mijn en dijn, voor plaats of tijd. Hij kent geen grenzen en zijn uitbarstingen zijn onbeheersbaar. Hij is het zwarte gat, een zuiger van jewelste. Maar voor hen die van kleine kinderen houden is hij soms onweerstaanbaar.

Voor de Fool moet je wel getikt zijn om voor een paar centen ‘meer' je vrijheid in te ruilen voor een baantje van vice president van een lopende band imperium of voor dat van adjunct kandidaat in het slachthuis. De Fool begrijpt niets van al die zenuwlijders die denken zoveel te verliezen te hebben. Nul plus Nul = Nul.

Je komt naakt ter wereld en verlaat die gelegenheid in die toestand. Wat maakt het uit wat je in die tussentijd bij elkaar scharrelt of van welke hoop het komt?

Vervanging van arbeid door kapitaal, het uiteenvallen van consensus, ideologie, familieleven en andere verbanden, de groeiende afstand tussen het individu en zijn elementaire levensbehoeften, het ozongat en vele andere manifestaties - zijn bewegingen richting onzekerheid, richting Nul. We bewegen ons in ruimtes waar de overgeleverde waarden nog slechts gezien kunnen worden als de nieuwe kleren van de keizer.

De maatschappij openbaart zich aan de Fool als een ‘horrorstory', geinfecteerd door machtswellust, hypocrisie, geschreeuw, geplunder en verkrachting; een eindeloze moord op de onschuld, ongeveer overeenkomend met de inhoud van een gemiddeld avondje teevee.

Zelfs de natuur lijkt corrupt, tot handelingen verleidend met consequenties waar heel wat lijden, verdriet en berouw een woning vinden.

De Nul als levende cel toont nijging tot scheuring, deling, versmelting en confrontatie.

Karnaval, sex- en andere informatienummers voor een euro per minuut, moordende ideologische- en politieke kompetitie en de samenzweringen van mode- en moraalleveranciers vormen voor de “think tanks” geen aansporing een onderzoek in te stellen naar deze Archetypische Fool die zich in al deze werken verschuilt.

Wel hebben we met succes vanuit houtworm- en keverbestrijding ook stoffen leren ontwikkelen waarmee we ongewenst gedrag kunnen bespuiten.

Maar of zelfs de spuitinrichtingen opgewassen zijn tegen de gekkigheid die los komt wanneer zekerheden op te losse schroeven komen te staan en tredmolens hun hypnotische aantrekkingskrachten verliezen; wie zal het zeggen?

De oningevuldheid die vrijheid is, is kennelijk een ruimte waar slechts persoonlijkheden met een zekere stabiliteit zich kunnen handhaven. Zekerheden staan het opdoen van ervaring met stabiliteit in de weg.

Cirkels worden getekend vanuit een middelpunt. De lijn van een cirkel is een oneindig doorgaande beweging, een balans tussen de extremen van alle graden. Voor deze uitbreiding in de ruimte moet het lijken alsof het kernpunt de ontwerper is van deze beweging. Voor de kern zal het lijken alsof ze gedefinieerd wordt door de cirkel.

Zien we onszelf als een uitstraling van die onbewuste kern dan lijkt het alsof al onze verschillende richtingen via dit hypothetische punt tot eenheid worden gebracht.

Omdat we ons onze oorsprong niet herinneren zijn we dit hypothetische punt god gaan noemen. Daar is weinig op tegen; als die god echter, veilig weggeprojecteerd in verre en onbereikbare hemelen, uiteindelijk sterft wegens gebrek aan zuurstof dan komt dit punt van oorsprong weer als een open vraag in het vizier.

De zelfde Nul vergunt mij ook de eigen persoonlijkheid als projecterend kernpunt te zien van de omgeving. Als het eigen bewuste een serie van projectiebeelden is, en als we in deze beelden de contouren van een diepgelegen raadsel kunnen vermoeden, waarom dan niet het persoonlijke bewuste als een zelfde raadsel te beschouwen ten opzichte van de persoonlijke horizon ofwel de persoonlijke buitenwereld? Het verlangen naar de wereld kan dan uitgelegd worden als een verlangen het eigen bewustzijn te leren kennen. Het leren kennen van het eigen bewustzijn is een reis in potenties, is een zichtbaar maken van de onbekende binnenwereld. Inwijding naar de buitenwereld en inwijding naar het innerlijk koninkrijk staan niet los van elkaar. Han Fortman merkte op dat oost en west elkaar nodig hebben. De verbinding tussen binnen en buiten lijkt een magisch-realistisch verband te scheppen waarin ik holemens me een holistisch choreograaf van tijd en ruimte mag wanen, en mag zien (hoop ik) wat die waan oplevert.

De cirkel omsluit de kern maar ook de leegte. Kern, symbool, universum, mens of zandkorrel hebben met elkaar gemeen dat ik ze velerlei eigenschappen kan toedichten, maar dat ik nooit werkelijk kan zeggen wat zij zijn of wat hun oorsprong is. Ik kan een verschijnsel in stukjes hakken en hoe meer ik dat doe en hoe meer ik over al die verschillende fragmenten nadenk, hoe minder zicht ik heb op de integriteit en totaliteit van het oorspronkelijk geheel. Het lijkt of al die losgemaakte stukjes eigen levens gaan leiden en zich voordoen als geheel nieuwe verschijnselen die dan weer aan stukjes gehakt moeten worden om... enz. En zo schept objectief onderzoek haar toekomst en de agenda wordt steeds voller. Dat onderzoek, op deze manier bedreven, uiteindelijk kan ontaarden in een Babylonische chaos, ligt voor de hand en de ontwikkeling van een Chaostheorie vormt mogelijk een aanwijzing dat de door Fortman genoemde verbinding tussen kennis van de binnen- en kennis van de buitenwereld van wenselijkheid groeit naar realiteit. Want Chaos zoals we haar in associatie gezien hebben met de gapende muil, de leegte en  de oorspronkelijke kern zijn nu juist verschijnselen waar niet westerse tradities veel vertrouwder mee zijn.

De Fool representeert die onbekende kern van de leegte en de volte, het brandpunt waar alle tegenstellingen in één punt bestaan, dat punt dat ik noch in de zuivere materie noch in de zuivere geest kan grijpen.

Ik mag het dus niet gek vinden dat een rechtgeaarde Fool rationalisatie en moralisering, dualisme en twijfel aan zijn laars lapt. Hij ziet orde in chaos en chaos in orde. Hij is de kern en ziet nooit iets anders dan de kern van de zaak, en de kern gaat het denken te boven. Het is volmaakt en het is niets, het is toekomst en het is verleden.

Vanuit de Fool gezien is elke wereldordening een andere uitwerking van chaos, van paradox.

En ik moet me blijven herinneren dat ik dat ben; die Fool.

De dromer ontwaakt in waarheid. Waarheid zoekt vergetelheid in de slaap.

Als het volle en het ledige in één ervaring worden samengevat zijn het niet slechts manieren van zien of denken die intiem worden. Het is energie. Totaalervaring omvat alles. Ook emotionaliteit, zintuiglijkheid en de driften. Op het moment van sterven en ontwaken heb ik een erectie, is mij verteld.

De ervaring van versmelting met een ‘niet-ik-inhoud' dank ik aan de blinde lef van mijn ingebouwde Fool. Als dat gebeurt is het alsof ik val in de leegte. ‘As if I fall in love maybe'. Het bevredigen van een verlangen schept een dieper verlangen, en zo reis ik door de niveaus van verlangen naar de bron van alle verlangen. En hetzelfde geldt voor angst.

Is verlangen een uitdijen, dan is angst een samenballing, die via het nauwe gat tot nieuw heelal explodeert.

Het spreken over een nieuwe hemel en een nieuwe aarde is niet nieuw. Ik kan mij het voorstadium van dit nieuwe heelal nu voorstellen als een proces dat verwant is aan dat van de instorting van een atoom in haar kern, of van het bestaande in haar oorsprong. En ik zie geen reden waarom mijn bewustzijn dit proces niet zou kunnen nabootsen.

De Nul of de Fool in mezelf exploreren wordt in ordelijke samenlevingen niet aangemoedigd. De Fool uithangen roept vrees en agressie op, instincten en emoties. Onaangepast gedrag ligt in dezelfde categorie als dat grote onbekende waar prehistorische vrees de toegang bewaakt.

Maar toch ik woon in een onbekend en uitermate relatief heelal. De Fool, de ruimtevaarder in mij, is de impuls om zonder vooroordeel, en dus zonder vrees of zorg, dat heelal in te gaan en in zich op te nemen. Dezelfde Fool die met doodsverachting, al of niet met drugs, in het diepe van het onbewuste springt.

Vanuit de Nul gezien lijken bestaan en onbestaan slechts de ingrediënten van één bewustzijnsproces te zijn. Alles wat ik doe en nalaat staat in dienst van dit proces. Ik verlang naar eenheid met mijn originaliteit. Deze erotische gesteldheid werk ik uit met de ander of met een representant van alle onbekendheid van binnen en van buiten. Om het bewustwordingsproces gaande te houden moet ik blijven reiken naar de wijkende horizonnen van ervaring en betekenis, moet ik me blijven vereenzelvigen met de uitbreiding van mijn projecties. Dat is mijn glorie en mijn tragiek, de lach en de traan van elke rechtgeaarde Fool.

De werkelijkheid die ik ervaar is de cirkelvormige horizon van mijn nog grotendeels onbewuste waarneming. De meesters van de leegte en de lifters in de melkweg proberen beschrijvingen te geven van veranderingen in de waarneming wanneer de chemie van dit bewustzijn onder invloed van welk mechanisme dan ook een ietsje anders gaat functioneren. Realiteit doet zich niet voor als voorheen. Tijd en ruimte raken met elkaar in de war. Er gloeit geest in stenen en verlossing gaat aan de val vooraf.

In de manier waarop we paarden achter de wagen blijven spannen zien we de neerslag van de moeite die de Fool heeft met orde en volgorde.

Er kan niet ontkend worden dat elk mens in een geheel eigen- en unieke staat van bewustzijn verkeert. Het feit dat we op de zelfde bus staan te wachten maakt ons nog geen inwoners van het zelfde heelal.

Dit is een manier me relativiteit of chaos voor te stellen. Het waarschuwt me voor de veronderstelling dat we omdat we allebei twee oren, een mond en een babbel hebben elkaar ook kunnen begrijpen.

Chaos te herkennen in realiteit en orde geeft mij een spiegel waarin ik de eigen innerlijke chaos kan zien oplichten. Astrologie verdeelt om praktische en methodologische redenen die chaos in 360 orden of graden. De tarot beperkt zich tot 21, de 21 aspecten van het geheim dat ik zoek te zijn. Een geheim waarvan ik zelfs niet weet of ik het wel ooit opgelost wil zien.

Psychologie is ons studenten behulpzaam geweest met theorieën over bewustzijn, hoger- en onderbewustzijn, over meervoudige persoonlijkheid, archetypen en synchroniciteit. Mijn dank gaat uiteraard vooral uit naar Carl Jung.

De ouden bedienden zich van godennamen en studie van sterren en mythologie was een van oudsher vertrouwde weg om de onbekende inwoners van de binnenwereld te leren kennen. Dankzij de psychologie beschikken we nu over een jargon waarin oude ideeën nieuwe glans krijgen.

Instituties en lobby's maken zich druk over keuzepakketten, maar al die pakketten beperken de mogelijkheid te leren van onze keuzen als het vak mythologie er niet in zit.

De zekerheden van agenten en bankiers zijn statistische pixeltjes in een schimmenspel, waarin groei altijd met de hoogte wordt verbonden en achteruitgang met de diepte.

Geloof in deze pixeltjes is offeren aan de Fool.