In de tijd dat ik met het schrijven van mijn gedachten over de Grote Arcana begon richtte ik, samen met wat vrienden, de Stichting Ondersteboven op. De naam van deze Stichting was vooral het resultaat van intuïtie. Maar de Gehangene wekte, zoals bij vele andere studenten, bij mij het vermoeden dat de weg naar het licht een fase kent waarin het lijkt alsof we kennis-uitspraken moeten omdraaien om tot inzicht te komen.

In sommige ontwerpen van de Grote Arcana hangt de Gehangene dan ook ondersteboven. Dit idee van omkering onderbouwt de aanname in occulte kringen dat alles wat we bestaan hebben toegekend dient als spiegelbeeld van hoe wij zelf in elkaar zitten. De eis om tot zelfkennis te komen verloopt via beelden die ons constant op het verkeerde (omgedraaide) been zetten.

Verlichting mag dan aantrekkelijker lijken dan verduistering; de gedachte dat tegenstellingen eerder complementair zijn dan dualistisch heeft verstrekkende gevolgen voor de wereld- en zelfbeelden die we constant creëren en aanpassen. Wie iets wil leren vertrekt vanuit de veronderstelling dat hij of zij onwetend is. Zonder die aanname is er geen reden om überhaupt ooit iets te leren.

Tegenstellingen werken als wal en schip. We hebben een antiheld nodig om de heldhaftigheid van de held op waarde te kunnen schatten. We hebben een black box nodig om de veelkleurigheid van onze omgeving vast te kunnen leggen. Dat we onstandvastig zijn in de beoordeling van wat these is en wat antithese, of wat oorzaak en wat gevolg, werkt niet uitsluitend in ons nadeel.

Het leren lezen van een boek dat we ondersteboven houden of waarvan de teksten in spiegelbeeld zijn afgedrukt brengt ons dichter bij het besef van aanpassing aan een ingenomen perspectief. Een schizofrene vriend pleegde met zijn rechterhand een tekst te creëren zoals we die normaal voorgeschoteld krijgen en tegelijkertijd met zijn linkerhand de tekst in spiegelschrift te schrijven. Voor hem was deze praktijk een manier om greep te krijgen op innerlijke gespletenheid.

De idee dat het om verzoening gaat tussen de tegendelen in 19 kan ik ook aflezen in de omstandigheid dat licht, dat een foton, beschouwd kan worden als een golf of als een deeltje. Onder bepaalde omstandigheden meten we deeltjes, onder andere omstandigheden meten we golven. En laat ik nu net lezen dat de Ziel of misschien God zelf het beste beschreven kan worden in de grammatica van de golf. Ik heb nagedacht over omstandigheden die als context dienen voor verschijningsvorm A dan wel B enz.
De quantummechanische onvoorspelbaarheid is zeker zo een context. Net zo goed als ‘dark matter’ en ‘dark energy’ een context vormen voor het meetbare (zichtbare) heelal.

Als we er in slagen donkere energie te doorgronden zijn we baas en bovenbaas van ruimte en tijd. Een wereld van antizwaartekracht en reizen in de tijd opent zich..

Op sommige tarotdecks worden in kaart 19 twee met elkaar spelende kinderen afgebeeld. Dit beeld doet me denken aan, ‘ik wou dat ik twee hondjes was dan kon ik samen spelen’. In dit samenspel wordt wellicht de hoogste vorm gevonden van predualisme. De ander is geen ander, maar een vriend; is een gevoel diep in mijzelf die net als bij de zon alle delen verwarmt.

De bijbel zegt, ‘Voorwaar, ik zeg u, wanneer gij u niet bekeert en wordt als de kinderen, zult gij het Koninkrijk der hemelen voorzeker niet binnengaan’.

Ik raad iedereen aan die om raad vraagt kennis te nemen van het werk van Piaget, en veel meer aandacht te schenken aan dat boeiende verschijnsel dat we ‘kind’ noemen. Te zien hoe het kind van oorspronkelijkheid geleid wordt naar geconditioneerdheid is een oogopener. Omdat ik mezelf meestal beschouw als een optimist heb ik bedacht dat wat ingewikkeld wordt ook weer ontwikkeld kan worden.

Stel je voor, bij heel jonge kinderen worden objecten een ziel toegekend. We beginnen ons leven in wat je een animistische bewustzijnsstaat kunt noemen. Vandaar mijn belangstelling voor de sjamaan.

Omdat het bovenste deel van ons lichaam ons hoofd is worden er vergelijkingen gemaakt tussen dat hoofd en de Zon, verwijzende naar het hoogste wat we in de intellectuele dimensie kunnen bereiken. Opklimmend van de chakra van het hart, en het uitspreken van onze diepste gevoelens in het keelchakra, ontstaat er voldoende evenwicht en rust om aan de ultieme mogelijkheden van onze mentale ruimte te werken. Dat wat we daar hopen te vinden wordt ‘mentale stilte’ genoemd, een meditatieve toestand waarin de EENHEID van alles met alles ervaren kan worden. Het orakel blijkt niet alleen over zelfkennis te gaan zoals we die in de Psychologie onderzoeken, maar ook een voorbereiding is op het horen van de stem van God (het bovenbewuste). Orakel betekent tenslotte Godsspraak.

Voor de rekenaars: ‘10 + 9 = 19 = 1 + 9 = 10’.
De Maan, Onderbewustzijn is 18.
De Zon, Bovenbewustzijn is 19.

Samen tellen zij op tot: 37 die wederom (3+7) 10 als uitkomst geeft.

10 is het Rad, mijn horoscoop. Een stelsel van tunnels die net als bij zwarte en witte gaten ingang en uitgang zijn van al onze stemmingen en ervaringen. In het grote kosmische verhaal zie ik als het ware de samenkomst van boven- en onderbewustzijn, een model voor de manier waarop alle tegenstellingen met elkaar verbonden zijn. Ik denk na over een wet waar alle andere wetten van afgeleid zijn en het duizelt mij. Mijn eerste associatie op dit kosmische beeld is: ‘Liefde is niet alleen maar genade, het is ook een tucht’.

De Magiër vindt het zwarte gat in zichzelf, want het lichaam waar hij in 10 deel van uitmaakt gaat over (1+0) EENHEID. Dat wat niet in hemzelf aangenomen kan worden, niet tot bewustzijn kan worden gebracht, is desalniettemin een giga-ruimte die zich in alle richtingen, voorbij de grenzen van onze horizon, uitstrekt. Tot zover de aangenomen werkelijkheid; het voorstellingsvermogen van de menselijke soort gaat nog eindeloos veel verder dan dat.

Het zwarte gat verbindt niet alleen Maan en Zon in hun zwarte hoedanigheid, maar brengt ook samenhang naar de onbekendeoneindigheid van de buitenwereld en het beperkte bewustzijn dat we van onze positie in eigen ruimte en tijd hebben. Mogen we de astrologen geloven dan heeft elk individu zijn uniciteit te danken aan de individualiserende constellatie van krachten en invloeden zoals die in een horoscoop zichtbaar worden gemaakt.

Geen mens kan tegelijkertijd op dezelfde plek en op hetzelfde moment geboren worden, zelfs niet als je er één van een tweeling bent. Maar al zijn de verschillen minimaal de consequenties kunnen groot zijn. Kleine oorzaken met grote gevolgen, addertjes in het gras of grote ongelukken die vanuit kleine hoekjes toeslaan. In de spreektaal kennen we vele vormen waarin klein en groot als sinus en cosinus samen komen en onze pogingen te begrijpen voorzien van nog niet eerder geziene contexten.

De Zon kan uitgelegd worden als een krachtige geest, terwijl het geniale - via genius - wijst naar bescherming van al te gretige ruimtereizigers. Hij die in het voetspoor gaat van de Kluizenaar mag kennelijk op bescherming rekenen. En ook al worden de uitdagingen daar niet minder ontmoedigender om, in de verre achtergrond is er een besef dat sommigen laat zeggen, in de hand van god te zijn. Ik kan leven met de gedachte dat mijn bewustzijn langzaam maar zeker wordt overgenomen door groter bewustzijn.

In de leer van de ruimte wordt ze in het ene aspect ‘sunyata’ genoemd, wat leegte betekent (Blavatsky) maar in het Griekse ‘pleroma’ juist weer volheid betekent. Voor Carl Jung was pleroma’ beide, niets en alles in EEN.

Ervaring en openbaring bieden gelijksoortige tegenstrijdigheden. We doen ervaring op als academicus of als grondwerker en worden daarin financieel en emotioneel gesteund of tegengewerkt door de omgeving. Sociaal als we zijn, nemen we daarbij ook de collectieve waardeoordelen, zeg maar de clichés, over de academicus of de grondwerker aan boord. Dit correspondeert met de volte. We zitten tot aan onze nek in wereld- en mensbeelden die, liftende op wat we wel of niet doen, aan een toets van het abstracte, van het goede en het slechte gevoel, worden onderworpen, aan een of andere ethiek.

Maar in het vacuüm van de Wet, afhankelijk van je standpunt, exploderen of imploderen de bestaande beelden als gasbellen.
Hier neemt de Kluizennaar het over. Alles wat pretendeert meer te zijn dan niets krijgt het met hem aan de stok. Immers integriteit wordt gezien als zijnde uit één stuk, een holistisch idee. Ik kan ook zeggen, de hemelse bruiloft kan alleen maar plaats vinden in wat we het niets noemen, terwijl toegeven aan de veelkoppige mening van tijdgenoten of voorgangers juist een toegeven is aan dualiteit.

Te zwijgen wanneer iedereen meent iets te zeggen te hebben kan een formidabel ‘statement’ zijn. In middelpuntzoekende krachten vind ik de middelpuntvliedende krachten. Onkreukbaarheid, rechtschapenheid en ongeschondenheid zijn morele (metafysische) kwalificaties, onverbrekelijk verbonden met de idee van integriteit. Ik heb daar ‘eigen wijsheid’ aan toegevoegd. Fundamentalisme hoort niet in dit rijtje thuis ook al lijken overtuigingen nog zo op principes. Principes zijn persoonlijke grondslagen; fundamentalisme gaat over het meeloeien op de maat van collectieve ‘oneliners’.

Het oordeel waar het volgende hoofdstuk over gaat is een ingreep van het persoonlijk geweten dat aangestuurd wordt door wetten die het heelal en haar bewoners.bijeen houden, maar die in het zo beneden zo boven verhaal ervaren worden als iets heel persoonlijks. Met andere woorden, mijn wetten zijn de jouwe niet maar kosmische wetten zijn de mijne wel, en die van jou ook. De manier waarop die wetten zich aan ons openbaren is van mens tot mens verschillend. Nabootsing is een aantasting van de persoonlijke rechtschapenheid.

In het zwarte licht van de tunnel wordt identificatie met wat we doen of gedaan hebben verbroken en moeten we een holistischer zelfbeeld zien te creëren. Beschouw ik de tunnel als een bewustzijnsvernauwing die de tegenkant is van bewustzijnsverruiming dan ben ik, denk ik, de essentie van concentratie en meditatie nabij, waar begrijpen als openbaring wordt opgediend.
Hoe ook, in de afdaling zullen de wetten van een Mozaïsch gehalte al onze wereldse aanpassingen toetsen door ze een voor een te beschijnen met het bovenbewuste licht van de archetypen. Want in droom en hallucinatie zien we voortdurend de grenzen verschuiven die het binnengaan van onbekende sferen tot steeds weer unieke belevenissen maakt, met steeds weer unieke spelregels.

Het bovenbewustzijn heeft alles te maken met wat in de parapsychologie ‘de voorschouw’ wordt genoemd. En ook al wordt die voorschouw pas bevestigd wanneer het geschouwde aardse werkelijkheid wordt, de ‘impact’ is er niet minder om.
Onderbewustzijn daarentegen brengt ons, net als de diepzeeduiker, in contact met monsterachtige creaturen die een waardige representatie leveren voor de zwartste kanten van onze persoonlijkheid, en voor de keuzes die we onder druk van de mores van het collectief, tegen beter weten in, hebben gemaakt. Probeer ik de gevolgen van mijn daden te ontlopen dan dwingt het neerdalende meesterschap van de Zon, mijn persoonlijk geweten, mij op mijn schreden terug te keren en gemaakte fouten recht te zetten. Het is met name in de Zon dat regressie zijn positieve kant laat zien. Dit neerdalen kan door menigeen als een vloek ervaren worden, het kan ook gezien worden als pure genade.

Zijn wetten op de weg omhoog niet meer dan ‘gewoonten’, in het incarnatieproces, in de neerdaling, zullen wetten worden gezien als richtingwijzers naar een ruimer bewustzijn. Dat is het objectief van de samenwerking tussen Maan en Zon, een proces dat met recht transcendent genoemd mag worden, en waarin de bezieling terugkeert na eeuwenlange ontzieling. De mens is geen logische machine. Punt uit! En een scheiding tussen geest en lichaam is een abominatie van een cultuur die de weg kwijt is. Door sommige rakkers wordt die scheiding de pathologie van de wetenschap genoemd. En zo een rakker wil ik ook wel zijn.

Parallel aan de toenemende ingewikkeldheid van het bestaan is astrologie - sinds intuïtie overgenomen is door intellect, steeds ontoegankelijker geworden. Astrologie speelt dan ook geen rol meer van veel betekenis. Tekens, planeten, aspecten, kruizen en nog wat categorieën bieden een dermate complex beeld dat je wel een intellect moet hebben van hier tot aan het paradijs om er nog enige orde in te kunnen zien. Maar hetzelfde kan gezegd worden van alle orakels. Net als in theologische exegese kun je verhuiswagens vullen met commentaren op commentaren op commentaren van bijbel, tarot of astrologie.

Bladerend in woordenboeken kom ik de volgende definities tegen.
Exegese is, ‘Uiteenzetting of verklaring, met name kritische interpretatie van een gedeelte van de Bijbel of een andere tekst’

‘In de Romeinse oudheid waren exegeten professionele, vaak officiële interpretatoren van dromen, orakelspreuken en voortekenen’.

De spanning tussen rede en openbaring, ofwel intuïtie, kennen we nu zo langzamerhand als de strijd tussen mannelijke en vrouwelijke eigenschappen. Jozef, toch een befaamd uitlegger van dromen was, zo mag ik aannemen, geen intellectueel.
Een wat moderner profeet zou Edgar Cayce kunnen zijn die ook niet meer dan basisonderwijs had genoten
Wat ik zeggen wil is dat ‘openbaring’, noem het ‘verlichting’, niet voorbehouden is aan een heel kleine intellectueel ontwikkelde minderheid. De Zon komt op voor iedereen, net als Maan en Sterren.

De veelkleurige mantel van Jozef zou heel goed een verwijzing kunnen zijn naar de kleuren van chakra’s en astrale lichaam. Bepalend voor het begrijpen van Jozef is de put waar zijn broeders hem in achterlieten. Put en tunnel zijn hier onderling verwisselbaar.
De passage van zien naar voorzien, van nadenken naar voordenken is vooral een kwestie van configureren. Chakra’s, klieren, de innerlijke zintuigen en akasha zijn in de gewenste configuratie - die gebaseerd is op samenwerking en doorstroming - belangrijke ijkpunten, en dat niet alleen voor hen die geïnteresseerd zijn in esoterie.

Het diamanten voertuig biedt ons passage van een geloofsreligie maar een ervaringsreligie. Deze boeddhistische stroming die ook wel Tantra wordt genoemd kan een snelkookpan zijn, maar daarom ook levensgevaarlijk, net zo goed als het gebruik van diamanten gereedschap dat is.

‘Vallen in Getallen’, is geen lexicon van antwoorden op de miljarden vragen die eventueel gesteld zouden kunnen worden, en wil dat ook niet zijn. De verleiding jezelf verlicht te wanen, of tenminste een stuk verlichter dan de competitie kan vergeleken worden het optimisme van de miljoenen die in loterijen zuurverdiende centjes zien verdwijnen,
Het gaat ook wel ergens om. Robert Wang opent de Zon in zijn ‘Qabalistic Tarot’ met de woorden: ‘The path of Resh (de twintigste letter van het Hebreeuwse alfabet connects Splendor with the Foundation’.

Opgaande en neerdalende energievelden creëren samen een elektromagnetisch veld met daarin de meerwaarde die ze in hun verbinding voortbrengen, en waarvan ik vind dat die een goede vergelijking bieden voor het krimpen en uitzetten van de Ziel. Het beeld van de mens als een klok, stoommachine of computer deed dat veld verschrompelen tot de armzalige afmetingen van onze eigen preoccupaties.

Dat veld heeft ook een naam of liever, vele namen. Er is nauwelijks een cultuur te vinden waar geen invulling is gegeven aan de energievelden die de dimensies van tijd en ruimte aanpassen aan lokale behoeften en begeerten. Psychopomp (wow) is de eerste die bij mij opkomt. In christelijke iconografie wordt dit veld een engel genoemd, een voertuig dat ons een veilige passage biedt wanneer we van de basis opstijgen naar de pracht en praal van de kroon. Het is dezelfde begeerte die een persoon aanzet om zijn geluk te beproeven in loterij of casino. In deze wereld lijkt het om kansberekening of probabilisme te gaan. Maar wie dat tot zich door laat dringen komt uit op kansen die zo klein zijn dat je je tijd en je geld net zo goed kunt besteden aan kermisvermaak waar winst en verlies tenminste direct na het gooien van de ballen genomen kan worden.

Resh betekent ‘hoofd’ en staat voor de hoogst mogelijke ontwikkeling van het intellect. Intellect wordt nog al eens geassocieerd met asociaal hoge inkomens, met grachtengordels of met een elite die zich weinig aantrekt van de noden van de minder kansrijken. Intellect wordt regelmatig in één adem genoemd met egoïsme en emotionele armoede. Als ik foundation associeer met zinnelijkheid dan is Resh de verbinder van schoonheid en zinnelijkheid. Intellect staat ondermeer voor verstand en een verstandig mens gaat niet uit van vooroordelen, maar zoekt nieuwe, eigen betekenis in oude opvattingen over goed en kwaad. In Lust, hoofdstuk 11, kabbalistisch gesproken toch ook een 20) kwam ik uit op een conglomeraat van functies waaronder zinnelijkheid. Het bedelen van mijn poesje om aandacht en aanraking kent weinig overeenkomst met de vaak agressieve seksualiteit van het mensdom.

Wat poesjes onder elkaar uitspoken laat ik aan de poezen, maar in de relatie poes en mezelf denk ik bij onze knuffels nou niet direct aan seks. Ik stel vast dat mijn lichaam zich ondermeer uit in een verlangen naar aanraking en intimiteit, een magnetische en onzichtbare kwaliteit. Verbind ik dat verlangen met esthetiek of met de intense schoonheid van de minerale, plantaardige en dierlijke verbindingen in de menselijke natuur, dan ben ik al aardig op weg naar de opvatting dat elke lichaamscel is afgeleid van oercellen die veel ingewikkelder in elkaar zitten dan wel werd aangenomen. In die ingewikkeldheid durf ik de stelling aan, dat oercellen, als stamcellen, hervonden kunnen worden in de vele specialisaties die de studie van cel heeft ondergaan. ‘Oer’ verwijst naar originaliteit’, ‘stam’ naar een dieper wezen of grondslag De voortplantingsdrift kan hier gezien worden als een basisdrift van oer- en stamcel Als die drift in verband staat met een fundamentele behoefte aan EENHEID..

Aldus brengt intellect (lucht) een verbinding tot stand tussen noodzaak en lust, maar ook tussen originaliteit en evolutie.
Dat klopt ook wel wanneer je in de herkomst van woorden ontdekt dat associaties van ‘lucht’ met ‘ademhaling’ en met de ‘Ziel’ gauw gemaakt zijn.

Hebben we het over ademhaling dan hebben we het over de meditatieve praktijk. Meditatie wordt wel ervaren als een poging om je werkelijke zelf te ervaren waarvoor een terugkeer naar de basis onvermijdelijk lijkt een thema dat eerder op mijn scherm verscheen toen ik het had over het centrale punt van de leegte ofwel over originaliteit. Intellect, lucht, de ademhaling, staan in rechtstreeks verband met het beeld van terugkeer naar de leegte om volheid te kunnen ervaren.De leegte is onze oergrond (fundering), een ervaring die in warmer luchtlagen opstijgt naar pure leegte, energie en schoonheid, maar ook naar wat ik de ‘voorschouw’ noem.

Misschien wel de ontzagwekkendste levensvraag is, ‘Is er leven na de dood?’ Als de kroon daar geen antwoord op geeft wat hebben we dan aan al dat licht dat de essentie onverlicht laat?

Als dood ons fundament is, moet het leven de kroon worden genoemd. Gekroonde hoofden worden gewoonlijk beschouwd als de vorsten van de wereld. We zijn geroepen tot koningschap over het wereldbeeld dat we zelf geschapen hebben en dat dus uniek mag worden genoemd. De aanwezigheid van de Kluizenaar in het getal 19 staat daar borg voor.

Om de plaatjes van de toverlantaarn te zien moest de kamer verduisterd worden. Contrast is het alfa en omega van het zien. Hoe meer licht hoe zwarter de schaduw. Het samenspel van licht en duisternis is de dialectiek van het spel dat geboorte en wedergeboorte spelen. Kennis van het bestaan is het product van kennis van het leven. Het tuintje dat we hier aanleggen en onderhouden brengt ons zo dicht als we kunnen verdragen bij de hallucinerende kwaliteit van een bijna dood ervaring die gewoonlijk wordt geïnterpreteerd als een verlichtingsmoment, een openbaring die ons begrip naar een hoger plan tilt. De overlevende van het vliegtuigongeluk in Faro vertelde na zijn ervaring van shock en uittreding over het definitief wegvallen van angst voor de dood.